प्याजको भाउ मनपरी बढाइयो, बजेटमा भ्याट बृद्धि गरेको बाहना !

खोज पत्रिका सोमवार, २०८० जेष्ठ २९, १५ :०७ बजे

काठमाडौं । नेपाल प्याजमा आत्मनिर्भर नभएका कारण अन्य देशबाट आयात हुँदै आएको छ । हरेक वर्ष बजेट भाषणपछि मुल्यवृद्धि हुने गरेको थियो । आगामी आर्थिक वर्षको बजेटमा आलु र प्याजमा भ्याट लगाएपनि मुल्यवृद्धि नहुने बताएको थियो । तर, दैनिक रुपमा भान्सामा प्रयोगमा आउने प्याजको मुल्य अहिले ह्वात्तै बढेको छ । जनतालाई राहत दिने नाममा यसरी भएको मुल्यवृद्धिले उपभोक्ता भने मारमा परेका छन् ।

सरकारले आगामी आर्थिक वर्षको बजेटमार्फत् विदेशबाट आयात हुने आलु र प्याजमा समेत भ्याट लगाएपनि मुल्यवृद्धि नहुने दाबी गरेको थियो । तर त्यसको १५ दिन पनि हुन नपाउँदै भ्याट लगाएकै कारण प्याजको मुल्य ह्वात्तै बढेको छ । दैनन्दिन भान्सामा प्रयोग हुने प्याजको मुल्य बढेपछि खरिद गर्नै समस्या भएको उपभोक्ताको भनाई छ । सरकारले प्याजमा समेत भ्याट लगाउने घोषणा गरेपछि प्याज आयात गर्न कठिन हुने व्यापारीको भनाई छ ।

नेपालमा प्रशस्त प्याज उत्पादन नहुँदा भारतबाट आयात गर्नुपर्ने समस्या छ । तर त्यहि प्याजको मुल्य आकासिदा उपभोक्तासँगै व्यापारीहरु पनि मारमा परेको बताउँछन् । पहिले होलसेलमा ३० देखि ४० रुपैयामा विक्रि गरिएको प्याज अहिले ५० देखि ६० रुपैयामा विक्रि भइरहेको र खुद्रा व्यापारीले ८० रुपैया किलोमा विक्रि गर्ने गरेको उनिहरु बताउँछन् ।

यता अर्थमन्त्री प्रकाशशरण महतले बजेट भाषणमा आलु र प्याजमा भ्याट लगाएपनि मुल्य वृद्धि नहुने बताएका थिए । प्याजमा नेपाल परनिर्भर छ । २०७८/७९ मा नेपालले ६ अर्ब १७ करोड ५ लाख ७१ हजार रुपैयाँको प्याज आयात गरेको थियो । त्यस्तै आर्थिक वर्ष २०७७/७८ मा भारतबाट करीब १ लाख २७ हजार मेट्रिक टन प्याज आयात भएको थियो ।

आर्थिक वर्ष २०७६/७७ मा नेपालले ४ अर्ब २२ करोड मूल्यको १ लाख ७ हजार टन प्याज आयात गरेको थियो । २०७५/७६ मा १ लाख ७८ हजार टन प्याज आयात गर्न ५ अर्ब ६२ करोड विदेशिएको थियो । नेपालमा मुख्य रुपमा भारतबाट र केही हिस्सा प्याज चीनबाट पनि आयात हुन्छ ।